سونوگرافي چيست؟
سونوگرافي اشعه نيست بلكه صدا يا به عبارتي امواج صوتي است كه به قسمتهاي مختلف داخل بدن تابيده ميشود و بازتاب آن تبديل به تصاوير سونوگرافي ميشود
از طريق همين تصاوير پزشكان ميتوانند در مورد داخل بدن اطلاعات زيادي كسب كنند
آيا سونوگرافي در دوران بارداري براي جنين مضر است؟
مادران باردار بايد توجه كنند كه انجام سونوگرافي به تجويز پزشك و چند نوبت در بارداري ضروري ميباشد و براي سلامت مادر و جنين لازم است اما نبايد بدون تجويز پزشك سونوگرافي انجام شود
از لحاظ پزشكي عوارض اثبات شده اي براي جنين در سونوگرافي بارداري وجود ندارد و آنرا بدون عارضه ميدانند اما برخي محققين امكان ايجاد برخي عوارض را به خصوص در صورت استفاده بيش از حد و غير ضروري از سونوگرافي و همچنين استفاده از برخي سونوگرافي ها مثل داپلر و سونوگرافي سه بعدي و چهار بعدي و... ميدهند
برخي محققين احتمال اين عوارض جنيني را در صورت استفاده نادرست مادر از سونوگرافي دوران بارداري ميدهند البته اين عوارض به اثبات نرسيده است
1- اوتيسم
تحقيقات اثبات نشده وجود دارند كه معتقدند سونوگرافي در سه ماهه اول و دوم بارداري خطر اوتيسم را در جنين افزايش ميدهد
2- تحقيقات اثبات نشده معتقد به افزايش حرارت در بدن جنين در حين انجام سونوگرافي است كه اين افزايش درجه حرارت ميتواند موجب آسيب به بدن جنين شود اين اسيب به خصوص در 8 هفته اول زندگي جنين بيشتر است
3- مطالعات اثبات نشده احتمال آسيب به شنوايي جنين را در سونوگرافي دوران بارداري را ميدهد
براي كاهش عوارض احتمالي سونوگرافي در دوران بارداري چه بايد كرد؟
اين توصيه ها براي كاهش عوارض احتمالي سونوگرافي دوران بارداري بسيار كمك كننده است
اول براي انجام سونوگرافي به مركز معتبر كه دستگاه استاندارد دارند مراجعه شود
دوم براي انجام سونوگرافي به پزشك ماهر در اين زمينه مراجهه شود سونوگرافي دوران بارداري بايد به صورتي انجام شود كه از تماس بيش از حد جنين با دستگاه پرهيز شود و جنين كمترين تماس ممكن با دستگاه را داشته باشد
سوم از انجام سونوگرافي هاي غير ضروري مثلا سونوگرافي يادگاري و...پرهيز شود و حتما سونوگرافي با تجويز پزشك و زير نظر پزشك معالج انجام شود
سونوگرافي دو بعدي سه بعدي و چهار بعدي چه تفاوتي با هم دارند؟
سونوگرافي دو بعدي همين سونوگرافي معمول هست اين سونوگرافي كه به طور معمول انجام ميشود و كم عارضه تر از سونوگرافي هاي سه بعدي و چهار بعدي است
در سونوگرافي سه بعدي تصوير واضح تر از جنين است و در سونوگرافي چهار بعدي فيلم واضح از جنين ديده خواهد شد كه حالات مختلف جنين همچون لبخند و خميازه قابل مشاهده است
مادران عزيز توجه داشته باشند سونوگرافي سه بعدي و چهار بعدي در مقايسه با سونوگرافي معمول احتمال آسيب بيشتري براي جنين خواهد داشت به همين علت پزشكان نيز فقط در صورت ضرورت اين سونوگرافي را تجويز ميكنند
گاه مادران براي داشتن عكس يا فيلم يادگاري اصرار به انجام اين سونوگرافي ميكنند كه بسيار اشتباه است
در دوران بارداري چند نوبت سونوگرافي انجام ميشود؟
در دوران بارداري اگر مشكل خاصي وجود نداشته باشد سه تا چهار نوبت سونوگرافي انجام ميشود
- در اوايل بارداري براي تشخيص بارداري و قلب جنين
- در هفته 11 تا 14
- در هفته 18 تا 22
- در هفته 28 تا 35 هم بعضي پزشكان سونوگرافي تجويز ميكنند
چند نكته مهم در رابطه با سونوگرافي دوران بارداري
- احتمال آسيب به جنين در سونوگرافي هاي دو بعدي كه به صورت روتين در بارداري انجام ميشود بسيار كمتر از سونوگرافي هاي سه بعدي و چهار بعدي و سونوگرافي هاي داپلر است
- احتمال افزايش حرارت و عوارض سونوگرافي در بارداري در بررسي هاي طولاني تر با سونوگرافي افزايش ميابد
- احتمال آسيب به جنين در سونوگرافي 8 هفته اول بارداري بيشتر است
نوشته هنگامه صدرايي كارشناس مامايي
منبع بارداري زايمان ويليامز و تحقيقات صورت گرفته در اين زمينه
