گرگرفتگي
شايعترين مشكلي كه خانمها با شروع يائسگي دارند گرگرفتگي است

گرگرفتگي چه علايمي دارد؟
گرگرفتگي احساس گرماي شديد در دستها و قفسه سينه و سرو صورت و گردن و كلا قسمت بالايي بدن است كه حدود نيم دقيقه تا 5 دقيقه طول ميكشد و قبل از اين حالت ممكن است احساس تپش قلب و فشار در سر وجود داشته باشد

چرا گرگرفتگي اتفاق مي افتد؟
اكثر محققين معتقدند علت اصلي گرگرفتگي، قطع يكي از هورمونهاي جنسي زنانه به نام استروژن است كه به روي مركز تنطيم درجه حرارت بدن تاثير گذاشته و منجر به گرگرفتگي در خانمها در سن يائسگي يا پس از آن ميشود

ايا همه خانمهاي يائسه دچار گرگرفتگي ميشوند؟
خير اما تقريبا 80 درصد زنان، گر گرفتگي را تجربه ميكنند

گر گرفتگي چه زمان آغاز ميشود؟
گر گرفتگي از قبل از يائسگي تا چند ماه بعد از يائسگي، ممكن است آغاز شود

آيا گرگرفتگي خود به خود بهبود ميابد؟
بله اگر هيچ درماني هم صورت نگيرد اكثر زناني كه دچار گرگرفتگي هستند بعد از حدود يك سال و تعداد كمتر تا چند سال بعد از شروع علايم گرگرفتگي، بهبود ميابند
در واقع با افزايش سن خانمهاي يائسه تعداد و شدت دفعات گرگرفتگي كم ميشود

گرگرفتگي چه مشكلاتي براي خانمها ايجاد ميكند؟
گرگرفتگي خطري براي سلامت خانمها ندارد اما ميتواند منجر به اضطراب و كم خوابي شود و كم خوابي ميتواند منجر به خستگي ،تمركز ضعيف حساسيت و كج خلقي شود و حافظه را ضعيف كند
همچنين اتفاق افتادن گرگرفتگي در هنگام كار و فعاليت اجتماعي، اوقات فراغت و.... ميتواند منجر به مشكلاتي براي خانمها شود

آيا احساس تپش قلب در گرگرفتگي طبيعي است؟
بسياري از خانمها قبل از شروع گرگرفتگي احساس تپش قلب مي كنند

آيا بعد از احساس گرگرفتگي لرز و سرما حس ميشود؟
بله در انتهاي گر گرفتگي معمولا خانم عرق ميكند و احساس لرز و سرما دارد

آيا ضعف و غش و سرگيجه با گرگرفتگي اتفاق ميافتد؟
ممكن است همراه گرگرفتگي ضعف وغش و سرگيجه نيز رخ دهد اما معمولا اينطور نيست

گر گرفتگي هر چند وقت يكبار اتفاق ميافتد؟
در هر فردي دفعات گرگرفتگي فرق مي كند و در بعضي فقط چند بار در سال گرگرفتگي اتفاق ميافتد اما در بعضي تا چند بار در روز هم ممكن است گرگرفتگي رخ دهد

آيا در هنگام گرگرفتگي قرمزي پوست ديده ميشود؟
بله معمولا در نواحي كه فرد احساس گرگرفتگي ميكند پوست قرمز ميشود

آيا فشار خون در گرگرفتگي افزايش ميابد؟
خير فشار خون در گرگرفتگي ثابت است

گرگرفتگي بيشتر در شب رخ ميدهد يا در روز؟
بيشتر گرگرفتگي در شب اتفاق مي افتد كه ميتواند منجر به بدخوابي و عوارض ناشي از آن شود
و خستگي ناشي از كم خوابي ميتواند منجر به حساسيت زياد تمركز ضعيف و مشكل حافظه شود

آيا گرگرفتگي فقط ناشي از يائسگي هست؟
خيرگرگرفتگي ممكن است در بعضي بيماري ها مثل مشكل تيروئيد و حتي اضطراب و ديابتي كه نياز به تزريق انسولين دارد و حتي قطع ناگهاني مصرف الكل نيز اتفاق بيفتد همچنين بعضي داروها نيز ميتوانند گرگرفتگي ايجاد كنند

آيا گر گرفتگي درمردان هم رخ ميدهد؟
بله ممكن است به علت قطع تستوسترون كه هورمون جنسي مردان است گر گرفتگي در مردان نيز اتفاق بيفتد

آيا زناني كه فشار خون بالا دارند كمتر دچار گرگرفتگي ميشوند؟
بعضي داروهاي فشار خون ميتواند منجر به كاهش گرگرفنگي در زناني كه اين داروها را مصرف ميكنند شود

گرگرفتگي چه زمان آغاز ميشود ؟
در اغلب زناني كه دچار گر گرفتگي مي شوند گرگرفتگي قبل از آخرين عادت ماهيانه آغاز ميشود

در گرگرفتگي چه هورموني افزايش ميابد؟
سطح هورمون جنسي آل آچ 12 دقيقه بعد از آغاز شدن گر گرفتگي به حد اكثر ميرسد

درمان گرگرفتگي
درمان گرگرفتگي چند دسته است كه من در مورد آنها توضيح ميدهم
1- توصيه هايي براي بهبود شرايط زندگي
بسياري از پژوهشگران رعابت توصيه هايي براي داشتن زندگي سالم را در كاهش علائم گر گرفتگي موثر ميدانند و معتقدند رعايت سبك زندگي سالم ميتواند تا حدود زيادي علايم گر گرفتگي را كاهش دهد و به همين منظور توصيه هايي براي كاهش علائم گرگرفتگي دارند بعضي از اين توصيه ها عبارت است از
كاهش اضطراب
پايين آوردن دماي اتاق
پوشيدن لباس سبك و نازك
تغذيه سالم
ورزش منظم

2- دارو درماني
دارودرماني را به دو دسته داروهاي گياهي و داروهاي شيميايي تقسيم ميشود

داروهاي شيميايي و درمان يائسگي
چند داروي شيميايي در بهبود علايم يائسگي تاثير دارد كه مهمترين آنها استروژن است كه در واقع يكي از هورمونهاي جنسي زنان است
البته مصرف استروژن بلافاصله گرگرفتگي را از بين نميبرد بلكه بعد از 2 هفته از مصرف تاثير آن بر كاهش گرگرفتگي شروع مي شود
مصرف داروهاي هورموني مثل استروژن مي تواند عوارضي برسلامت خانمها داشته باشد به طور مثال بعضي سرطانهاي زنان مثل سرطان رحم يا پستان را ايجاد يا تشديد كند به همين علت خانمها در هنگام استفاده از اين داروها بايد از عوارض احتمالي آن اطلاع داشته باشند
نكته ديگر در مورد تجويز داروي استروژن براي درمان گرگرفتگي اين است كه اگر استروژن به طور ناگهاني قطع شود گرگرفتگي برگشت ميكند پس در صورت نياز، بايد به تدريج و طي مدت طولاني كم شود
آيا مصرف استروژن بلافاصله موجب از بين رفتن گرگرفتگي ميشود؟
خير بعد از 2 هفته از مصرف تاثير آن بر گرگرفتگي شروع مي شود و تا 4 هفته بعد حداكثر تاثير آن در گر گرفتگي است

داروهاي گياهي و درمان يائسگي
بعضي گياهان از لحاظ علمي به علت داشتن استروژن گياهي و.... ميتوانند در بهبود گرگرگفتگي موثر باشند البته تاثير انها هنوز به اثبات نرسيده است
بعضي از اين گياهان عبارت است از
تخم كتان
سويا
سنبل طيب
شيرين بيان
دانه كتان
گياه پنج انگشت
گل ساعتي
ويتاگنوس
آيا مصرف گياهان داراي استروژن بلافاصله گرگرفتگي را از بين ميبرد؟
خير بعد از چند هفته از مصرف اين گياهان اوج اثر آنها در كاهش علايم گرگرفتگي آشكار ميشود

3- استفاده از روشهايي مثل طب سوزني و هوميوپاتي و هيپنوتيزم و مراقبه در درمان يائسگي
بعضي پژوهشگران استفاده از اين روشها را در كاهش علايم گرگرفتگي موثر ميدانند البته هنوز اثر اين روش ها در كاهش گرگرفتگي به اثبات نرسيده است

4- مكملها و ويتامين ها در درمان يائسگي
برخي پژوهشگران براي بهبود علايم گرگرفتگي بعضي ويتامين ها و مكملها را موثر ميدانند مثل ويتامين اي و امگا و.....
كه البته اثرآنها در كاهش علايم يائسگي به اثبات نرسيده است

نويسنده هنگامه صدرايي
كارشناس مامايي

منبع كتاب بيماري هاي زنان كيسنر
بيماري هاي زنان برك و نواك
مقالات و تحقيقات مرتبط